รีเทนเนอร์ คืออะไร มีกี่แบบ จัดฟันเสร็จใส่นานแค่ไหน ดูแลยังไง

รีเทนเนอร์ เครื่องมือสำคัญที่คนจัดฟันต้องใช้ เพราะฟันที่เรียงสวยหลังจัดฟันจะไม่ได้อยู่คงที่ถาวร และมีโอกาสที่ฟันจะเคลื่อนตัวหากไม่มีการยึดตำแหน่งให้เนื้อฟันและกระดูกของฟันหยุดอยู่กับที่ อุปกรณ์ชิ้นสำคัญที่จะทำให้ฟันของคุณเรียงสวยเป็นระเบียบต่อไปได้หลังจัดฟันเสร็จคือ รีเทนเนอร์ การเลือกรีเทนเนอร์แบบไหนให้เหมาะกับตัวคุณ แต่ละแบบมีคุณสมบัติอย่างไร มาทำความเข้าใจที่ถูกต้อง และตอบคำถามที่คนส่วนใหญ่ไม่รู้เกี่ยวกับรีเทนเนอร์

retainer รีเทนเนอร์
retainer รีเทนเนอร์
บทสรุปเกี่ยวกับรีเทนเนอร์
  • รีเทนเนอร์ มีทั้งแบบถอดได้เเละแบบติดเเน่น ใส่หลังจัดฟันเพื่อคงการเรียงตัวของฟันไม่ให้ฟันเคลื่อน
  • รีเทนเนอร์แบบถอดได้ เช่น ฐานพลาสติกแบบลวดพาด เเละรีเทนเนอร์แบบใส ทำความสะอาดด้วยน้ำอุ่นผสมน้ำสบู่อ่อนๆ แนะนำให้เก็บใส่กล่องเก็บรีเทนเนอร์ป้องกันการสูญหายหรือเสียหายได้
  • รีเทนเนอร์แบบติดแน่น มีลักษณะเป็นลวดดัดโค้งยึดติดกับฟันด้านใน ทำความสะอาดด้วยการแปรงฟันร่วมกับไหมขัดฟันเพื่อสุขภาพช่องปากที่ดี

รีเทนเนอร์ คืออะไร

รีเทนเนอร์ (Retainer) คือ อุปกรณ์หรือเครื่องมือถอดได้ที่ช่วยรักษาสภาพฟันให้คงอยู่ในตำแหน่งเดิม ไม่ให้ฟันเคลื่อนตัวหลังถอดเครื่องมือจัดฟันออกไปเเล้ว

retainer รีเทนเนอร์ สำคัญแค่ไหน จัดฟันเสร็จไม่ใส่ RETAINER ได้มั้ย

ใครบ้างที่ต้องใช้รีเทนเนอร์

อย่างที่กล่าวมา รีเทนเนอร์เป็นเครื่องมือสำหรับคนไข้ที่ผ่านการจัดฟันมาเรียบร้อยเเล้ว ถอดเครื่องมือจัดฟันเรียบร้อยเเล้ว ใส่รีเทนเนอร์เพื่อคงสภาพฟันที่เรียงตัวสวยงามเป็นระเบียบไว้ 

หลายคนมีคำถามว่าคนปกติทั่วไปที่ไม่ได้จัดฟันจะใส่รีเทนเนอร์ได้หรือไม่ คุณหมอต้องชี้แจงว่า ในคนทั่วไปนั้นไม่มีข้อบ่งชี้ในการใช้รีเทนเนอร์ การใส่รีเทนเนอร์โดยที่ยังไม่ได้จัดฟัน หรือใส่รีเทนเนอร์ในผู้ที่มีฟันซ้อนเก อาจทำตัวรีเทนเนอร์แตกหรือหักได้ เพราะฟันยังไม่ได้ถูกจัดเรียงในตำแหน่งที่เหมาะสม

อ่านเพิ่มเติม รีเทนเนอร์ สำคัญอย่างไร»

รีเทนเนอร์ สำหรับคนจัดฟัน
รีเทนเนอร์สำหรับคนจัดฟัน

รีเทนเนอร์ มีกี่ประเภท

รีเทนเนอร์แบ่งได้เป็น 3 ประเภท คือ

  1. รีเทนเนอร์แบบลวด
  2. รีเทนเนอร์แบบใส
  3. รีเทนเนอร์เเบบติดแน่น

รีเทนเนอร์แบบลวด

เป็นรีเทนเนอร์แบบถอดได้ (Removable Hawley Wire Retainers) มีตัวฐานทำจากพลาสติกหรืออะคริลิกที่มีรูปร่างพอดีกับเพดานปากเเละตามเเนวฟันล่างด้านในของคนไข้ มีส่วนที่เป็นลวดโลหะบางๆ พาดผ่านด้านนอกของฟันคนไข้ เพื่อรักษาการเรียงตัวของฟัน

retainer รีเทนเนอร์ แบบลวด

ข้อดี รีเทนเนอร์แบบลวด

  • ทนทาน มีอายุการใช้งานยาวนานหากดูแลอย่างเหมาะสม
  • ซ่อมแซมได้ เมื่อเสียหาย
  • สามารถปรับแก้ไขได้ หากใส่เเล้วหลวม ไม่กระชับ หรือเเน่นเกินไป
  • คุณหมอช่วยแก้ไขให้พอดีกับคนไข้ได้ โดยไม่ต้องทำใหม่
  • ฟันบนและฟันล่างสัมผัสกับรีเทนเนอร์ประเภทนี้อย่างเป็นธรรมชาติ
  • สามารถออกแบบลาย ให้มีโลโก้หรือสีต่างๆได้ ฯลฯ

ข้อเสีย รีเทนเนอร์แบบลวด

  • มองเห็นได้ลวดโลหะได้ชัดเจนกว่ารีเทนเนอร์ประเภทอื่นๆ
  • ฐานพลาสติกครอบคลุมพื้นที่เพดานปากโดยรอบ อาจให้ความรู้สึกรำคาญสำหรับคนไข้บางราย
  • มีผลต่อการพูดของคุณมากกว่ารีเทนเนอร์แบบอื่น ๆ
  • ส่วนที่เป็นลวด อาจทำให้รู้สึกระคายเคืองบริเวณริมฝีปากหรือแก้มในช่วงเเรกๆ

รีเทนเนอร์แบบใส

(Removable Clear Plastic Retainers) รีเทนเนอร์ประเภทนี้ทำจากพลาสติกหรือโพลียูรีเทน ขึ้นรูปโดยการถูกทำให้ร้อนและดูดลงไปที่แม่พิมพ์ของฟันคนไข้ รีเทนเนอร์จะให้ความพอดีกับตำแหน่งฟันใหม่

retainer รีเทนเนอร์ แบบใส

ข้อดี รีเทนเนอร์แบบใส

  • มีสีใสแทบจะไม่สังเกตเห็นว่าใสรีเทนเนอร์ ให้ความเป็นธรรมชาติ 
  • ใส่สบายกว่ารีเทนเนอร์เเบบลวด
  • ส่งผลกระทบต่อการพูดน้อยกว่า ของคุณมากกว่ารีเทนเนอร์เเบบลวด

ข้อเสีย รีเทนเนอร์แบบใส

  • ไม่สามารถปรับแก้ไขได้ ถ้าคนไข้ละเลยการใส่รีเทนเนอร์ทุกวันจนฟันเคลื่อนจนไม่สามารถใส่ได้ ต้องทำรีเทนเนอร์ใหม่
  • ไม่สามารถซ่อมแซมได้ กรณีที่เสียหาย เช่น มีรอยร้าว แตก 
  • สามารถบิดงอได้หากสัมผัสกับความร้อน เเละมีโอกาสแตกหักได้ง่ายกว่าเเบบลวด
  • มีแนวโน้มที่จะเปลี่ยนสีเมื่อเวลาผ่านไป
  • ฟันบนและล่างไม่สัมผัสกับรีเทนเนอร์ รีเทนเนอร์ประเภทนี้ดักของเหลวที่สะสมตามฟัน ซึ่งอาจทำให้ฟันผุได้

รีเทนเนอร์เเบบติดเเน่น

(Permanent Retainers, Bonded Retainers) ตัวรีเทนเนอร์ประกอบด้วยลวดแข็งดัดโค้งเพื่อให้พอดีกับรูปร่างของฟัน ลวดจะถูกยืดไว้บริเวณด้านในของฟันหน้าของคนไข้ เพื่อป้องกันไม่ให้ฟันเคลื่อนที่ คนไข้จะไม่สามารถถอดออกเองได้ ยกเว้นทันตแพทย์จัดฟันจะเป็นผู้ถอดให้

retainer รีเทนเนอร์แบบติดแน่น
ทันตแพทย์จัดฟันมักใช้กับฟันล่าง ฟันมีแนวโน้มที่จะกลับมาเป็นซ้ำ หรือคนไข้ที่มีเเนวโน้มไม่ปฏิบัติตามคำแนะนำของคุณหมอในการใช้รีเทนเนอร์แบบถอดได้ เช่น เด็กเล็ก 

อ่านเพิ่มเติม จัดฟัน แบบต่างๆ แบบไหนดี»

ระยะเวลาในการใส่รีเทนเนอร์

รีเทนเนอร์ช่วยคงตำแหน่งฟันของคุณคงที่ เพื่อให้แน่ใจว่าการจัดฟันและตำแหน่งการกัดของคุณไม่เปลี่ยนแปลง ทันตแพทย์จัดฟันแนะนำให้คุณใส่รีเทนเนอร์ไว้ตลอดเวลา (ยกเว้นเพียงแค่ตอนรับประทานอาหาร และตอนแปรงฟันเท่านั้น) อย่างน้อย 6 เดือน – 1 ปีแรกหลังจากถอดเครื่องมือจัดฟัน โดยระยะเวลาที่มากหรือน้อย จะขึ้นอยู่กับลักษณะฟันของแต่ละบุคคล ในช่วงปีที่สองเป็นต้นไป คนไข้จะสวมรีเทนเนอร์เฉพาะตอนกลางคืนไปเรื่อยๆ เพื่อรักษารอยยิ้มที่สวยงามไว้

รีเทนเนอร์ต้องใส่นานแค่ไหน ระยะเวลาที่ต้องใส่รีเทนเนอร์
รีเทนเนอร์ต้องใส่นานแค่ไหน ระยะเวลาที่ต้องใส่รีเทนเนอร์

ปัญหาจากการใส่รีเทนเนอร์

รีเทนเนอร์ ทั้งที่เป็นเหล็กหรือพลาสติกใส มีส่วนที่เศษอาหารสามารถไปติดค้างได้ ยิ่งสะสมมากเข้าเกิดเป็นคราบจุลินทรีย์ได้ ทำให้เกิดปัญหาฟันผุได้ง่าย หากไม่รักษาความสะอาดอย่างสม่ำเสมอ คุณจะสังเกตเห็นได้จาก ปัญหากลิ่นปาก จากเชื้อเเบคทีเรีย รีเทนเนอร์เริ่มมีการเปลี่ยนสี เป็นต้น

อ่านเพิ่มเติม 8 ข้อไม่ควรทำตอนจัดฟัน

วิธีดูเเลรักษารีเทนเนอร์

  1. วิธีดูแลรักษารีเทนเนอร์แบบลวดเเละเเบบใส มีเทคนิคการดูเเลความสะอาดดังนี้
    1. ทำความสะอาดรีเทนเนอร์ทันที หลักจากถอดออกจากปากในขณะที่ยังเปียกอยู่ วิธีนี้จะช่วยให้ทำความสะอาดเศษอาหารต่างๆ ที่ติดอยู่ออกง่ายขึ้น
    2. แปรงรีเทนเนอร์ของคุณด้วยน้ำอุ่นหลังอาหารแต่ละมื้อ 
    3. ทำความสะอาดด้วยการผสมน้ำอุ่นกับสบู่ หรือนำ้ยาล้างจานอ่อน ๆ โดยใช้แปรงสีฟันขนนุ่มหรือแปรงฟันปลอมค่อยๆขัดคราบจุลินทรีย์และเศษอื่น ๆ ไม่เเนะนำให้ใช้ยาสีฟัน เพราะ สารขัดเคลือบฟันในยาสีฟัน อาจทำให้ผิวของตัวยึดรีเทนเนอร์เป็นรอยได้ 
    4. ในจุดที่ทำความสะอาดได้ยาก เช่น ตามร่องรีเทนเนอร์ ให้ใช้ก้านสำลีเช็ดเบาๆ
    5. ถ้ารีเทนเนอร์มีคราบฝังลึก ปรึกษาทันตแพทย์ของคุณเกี่ยวกับการแช่รีเทนเนอร์ในฟันปลอมหรือน้ำยาทำความสะอาดรีเทนเนอร์ก่อน
    6. ควรเก็บรีเทนเนอร์ใส่กล่องรีเทนเนอร์ให้เรียบร้อย การห่อด้วยผ้าหรือกระดาษทิชชู่ระหว่างรับประทานอาหาร อาจทำให้คนไข้ลืมเผลอทิ้ง หรือทับจนหักงอได้ 
  2. วิธีดูแลรักษารีเทนเนอร์แบบติดแน่น เนื่องจากรีเทนเนอร์ประเภทนี้ คนไข้ไม่สามารถถอดออกมาทำความสะอาดได้ จึงต้องทำความสะอาดด้วยไหมขัดฟัน ซึ่งมีวิธีการดังนี้
    1. ใช้ไหมขัดฟันร่วมกับเข็มร้อยไหมขัดฟัน (Floss threader) สอดไหมขัดฟันเข้าไประหว่างฟันล่างหน้าสองซี่ของคุณ
    2. ใช้นิ้วมือจับปลายด้านหนึ่งของไหมขัดฟันและอีกข้างที่สนไหม
    3. เมื่อวางไหมขัดฟันใต้ลวดยึดได้แล้ว เลื่อนขึ้นลงระหว่างฟันจนถึงแนวเหงือกอย่างเบามือ
    4. เลื่อนไหมขัดฟันไปด้านข้างไปยังพื้นที่ถัดไปที่จะทำความสะอาด ดึงลงจนอยู่ระหว่างฟันของคุณ
    5. ทำขั้นตอนนี้ซ้ำกับฟันแต่ละซี่ที่ติดกับรีเทนเนอร์เเบบติดเเน่นก็จะช่วยทำความสะอาดซอกฟันได้ดีขึ้น 
    6. เพื่อสุขภาพช่องปากที่ดี ทันตแพทย์จึงแนะนำให้คนไข้ใช้ไหมขัดฟันทุกวัน
retainer วิธีการดูแล รักษา รีเทนเนอร์
วิธีดูแลรักษารีเทนเนอร์

ดู เทคนิคการแปรงฟันตอนจัดฟัน

ข้อควรระวังในการใช้รีเทนเนอร์

นอกจากการทำความสะอาดเเล้วยืดอายุการใช้งานรีเทนเนอร์ ด้วยการหลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้รีเทนเนอร์เสียหายได้ก็เป็นเรื่องที่ไม่ควรละเลย ข้อควรระวังได้แก่

  • เก็บรีเทนเนอร์ให้ห่างจากความร้อน เพราะความร้อนทำให้ตัวพลาสติกหรืออครีลิกบิดเบี้ยวได้ ไม่ทำความสะอาดรีเทนเนอร์ด้วยน้ำร้อน ไม่เผลอใส่ในเครื่องใช้ เช่น เครื่องล้างจาน, ไมโครเวฟ, เครื่องซักผ้า หรือเครื่องอบผ้า
  • สารเคมีที่ใช้ทำความสะอาดมีผลเสียต่อรีเทนเนอร์ เช่น การแช่รีเทนเนอร์ใช้น้ำยาบ้วนปากที่มีแอลกอฮอล์เป็นส่วนผสม แอลกอฮอล์สามารถทำอันตรายต่อพลาสติกได้
  • ถ้าคุณไม่แน่ใจให้ปรึกษาทันตแพทย์เพื่อการดูเเลรีเทนเนอร์อย่างถูกต้อง
  • ในระหว่างที่ใส่รีเทนเนอร์ ไม่ควรใช้ลิ้นดันรีเทนเนอร์เล่น เพราะอาจทำให้รีเทนเนอร์หลวมและหลุดออกมาได้ 
  • การถอดรีเทนเนอร์ ควรใช้นิ้วเกี่ยวลวดที่อยู่บริเวณ หรือจะใช้นิ้วเกี่ยวส่วนที่เป็นขอบของฐานอะคริลิก ไม่ควรใช้นิ้วดึงบริเวณที่พาดอยู่บนฟันหน้าเพราะอาจทำให้ลวดหักได้
  • ถอดรีเทนเนอร์และเก็บไว้ในกล่องเก็บรีเทนเนอร์ทันที ไม่เเนะนำให้ห่อกระดาษทิชชู่หรือใส่ในกระเป๋า เพราะอาจจะเสี่ยงต่อการลืม หรือหักงอ จนเสียหายได้

คำถามเกี่ยวกับการใส่รีเทนเนอร์

รีเทนเนอร์คืออะไร

รีเทนเนอร์คืออุปกรณ์ที่ช่วยคงสภาพฟัน สำหรับคนไข้ใส่หลังถอดเครื่องมือจัดฟัน คนไข้สามารถเลือกได้หลายรูปแบบที่เหมาะกับตัวเอง ทั้งรีเทนเนอร์ใส รีเทนเนอร์แบบลวด หรือรีเทนเนอร์แบบติดเเน่น

ทำไมต้องใส่รีเทนเนอร์หลังจัดฟัน

การที่คนจัดฟันเสร็จแล้วจำเป็นต้องใส่รีเทนเนอร์ เพราะว่าด้วยอายุที่มากขึ้น ฟันมีโอกาสเคลื่อนตัวกลับไปเป็นแบบเดิมก่อนจัดฟันนั่นเอง รีเทนเนอร์จึงเป็นตัวช่วยรักษาแนวฟันที่เรียงสวยงาม มีการสบฟันที่ดีให้คงที่ตลอดไป

ถ้าไม่ใส่รีเทนเนอร์จะมีผลอย่างไร

ถ้าคนไข้ไม่ใส่รีเทนเนอร์จะส่งผลทำให้ฟันเริ่มเคลื่อนตัว เกิดเป็นฟันห่าง ฟันล้ม คนไข้อาจจะต้องจัดฟันรอบสอง เสียเวลาเเละเสียค่าใช้จ่ายเพิ่มอีกด้วย

ต้องใส่รีเทนเนอร์นานเเค่ไหน

ทันตแพทย์จัดฟันแนะนำให้คุณใส่รีเทนเนอร์ไว้ตลอดเวลา (ยกเว้นเพียงแค่ตอนรับประทานอาหาร และตอนแปรงฟันเท่านั้น) อย่างน้อย 4-6 เดือนหลังจากถอดเครื่องมือจัดฟัน ขึ้นอยู่กับลักษณะฟันของแต่ละบุคคล

ใส่รีเทนเนอร์เพื่อคงสภาพฟันเพียง 2 ปี แล้วสามารถถอดได้ถาวรจริงหรือ

คนไข้หลังจัดฟันเสร็จต้องใส่รีเทนเนอร์ไปตลอดชีวิตถ้าไม่อยากให้ฟันเคลื่อน โดยช่วง 1-2 ปีแรก คุณหมอจะแนะนำให้คนไข้พยายามใส่ไว้ตลอด ยกเว้นช่วงที่รับประทานอาหารและแปรงฟัน หลังจากปีที่ 2 เป็นต้นไป สามารถลดความถี่ในการใส่ได้ แค่เฉพาะเวลานอน 3-5 คืนต่อสัปดาห์ได้ แต่คุณหมออยากเเนะนำให้คนไข้ใส่นานที่สุดเท่าที่จะทำได้ ถ้าอยากคงฟันสวยแบบนี้ไว้ตลอด

ทำยังไงถ้ารีเทนเนอร์หาย

กรณีที่รีเทนเนอร์หาย คนไข้ควรแจ้งให้ทันตแพทย์ทันที เพื่อทำรีเทนเนอร์ใหม่สำหรับใส่ได้ทันท่วงที การปล่อยฟันโดยไม่ใส่รีเทนเนอร์นานๆ ฟันเคลื่อนตัวและเกิดฟันล้มตามมา ต้องเสียเวลามาจัดฟันกันใหม่อีก

บทสรุปเรื่อง รีเทนเนอร์

สรุปก็คือเมื่อจัดฟันเสร็จเเล้ว คนไข้ยังต้องดูเเลตัวเองหลังถอดเครื่องมือต่อ ทั้งการดูเเลความสะอาดเหงือก ฟันเเละรีเทนเนอร์อย่างสม่ำเสมอ มีวินัยในการใส่รีเทนเนอร์ ทำตามคำแนะนำอย่างของทันตแพทย์เคร่งครัด ก็ทำให้ยิ้มสดใสคู่ฟันสวยอยู่กับคุณไปอีกนานเลยค่ะ

อ่านข้อมูลเพิ่มเติม

บทความนี้เขียนขึ้นโดยทีมงานของคลินิกทันตกรรม COSDENT by SLC โดยบทความได้ส่งทีมทันตแพทย์ดูรายละเอียดเบื้องต้นเรียบร้อยแล้ว


COSDENT by SLC, MAKEOVER YOUR SMILE

dr santirach kiattivejsoonthorn dr dan
ท.พ. สันติราช เกียรติเวชสุนทร

ทันตแพทย์ / Dentist

คุณหมอ มีความมุ่งมั่นที่จะพัฒนาให้เรื่องของออกแบบรอยยิ้ม เพื่อลดปัญหาความไม่มั่นใจ ให้กลายเป็นยิ้มที่สวยงามในแบบที่คนไข้ต้องการ ที่มีความเหมาะสม อยู่บนพื้นฐานของความเป็นจริง โดยการออกแบบและการดูแลสุขภาพฟันให้สมบูรณ์ โดยทุกๆรอยยิ้มเกิดขึ้นจาก ความเข้าใจของคนไข้ รวมถึง ทีมทันตแพทย์ทุกๆท่าน และทีมเจ้าหน้าที่ทุกๆคน

ติดตามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่
แฟนเพจ Facebook COSDENT by SLC
และติดตามเรื่องราวดีๆผ่านช่อง Youtube ของคลินิก

พิมพ์ค้นหาคลินิกผ่าน hashtag ใน Instagram และ Facebook จากคำเหล่านี้ได้
#cosdentbyslc #makeoveryoursmile 
#slcgroup #ทันตกรรมเพื่อความงาม
#คอสเดนท์ #แนะนำร้านทำฟัน
#ร้านทำฟันทองหล่อ
#ร้านทำฟันสยาม #โปรโมชั่นทำฟัน

สนใจสอบถามข้อมูลเพิ่มเติม
cosdent สาขาสยาม สแควร์วัน (คลิกดูรายละเอียดสาขา) 
tel: 093-882-3536
cosdent สาขา พระรามเก้า (คลิกดูรายละเอียดสาขา)
tel: 064-592-4928 
line : @cosdent

เพิ่มเพื่อน

Scroll to Top