ก่อนจัดฟัน หลังจัดฟัน เตรียมตัวอย่างไร ดูแลฟันยังไง (คู่มือการจัดฟัน)

ใครที่หาข้อมูลเพื่อจัดฟัน วันนี้คลินิกคอสเดนท์นำความรู้ดีๆ สรุปเป็น 8 หัวข้อ สิ่งที่ควรรู้ก่อนจัดฟัน ตั้งเเต่การเตรียมตัวก่อนจัดฟัน กระบวนการจัดฟัน การดูเเลขณะจัดฟันเเละหลังจัดฟันเสร็จเพื่อฟันที่สวยงาม เเข็งเเรง

สรุป 8 ก่อนจัดฟัน หลังจัดฟัน เตรียมตัวอย่างไร

• 1. ระยะเวลา: ขึ้นอยู่กับความซับซ้อนของเคสและประเภทการจัดฟัน โดยเฉลี่ยแล้วระยะเวลาการรักษาอาจอยู่ในช่วงตั้งแต่ 18 เดือนถึง 3 ปี
• 2. ขั้นตอนการรักษา : มีการเคลียร์ช่องปาก เช่น ขูดหินปูน อุดฟัน รักษาฟันผุ รักษาโรคเหงือก เพื่อให้พร้อมก่อนเริ่มจัดฟัน
• 3. อาการที่พบในขณะจัดฟัน: แผลในช่องปาก เหงือกอักเสบ ฟันผุ กลิ่นปากและอื่นๆ ที่อาจเกิดจากดูแลความสะอาดในช่องปาก ลองสังเกตอาการเหล่านี้ดูเเละปรึกษาทันตแพทย์
• 4. อุปกรณ์ทำความสะอาดฟันที่คุณต้องมี: แปรงสีฟันสำหรับคนไข้จัดฟัน ไหมขัดฟันเป็นประจำ และแปรงซอกฟันหรือไหมขัดฟันในการจัดฟันเพื่อทำความสะอาดรอบๆ เครื่องมือจัดฟัน
• 5. อาหารที่ควรหลีกเลี่ยงขณะจัดฟัน: ในขณะจัดฟันผู้ป่วยอาจต้องหลีกเลี่ยงอาหารบางชนิดที่อาจสร้างความเสียหายหรือทำให้เหล็กจัดฟันหลุดได้
• 6. การนัดหมายติดตามผล: การจัดฟันจำเป็นต้องพบทันตแพทย์จัดฟันเป็นประจำ เพื่อทำการปรับเครื่องมือจัดฟันอย่างสม่ำเสมอ การไม่มาตามนัดหมายอาจทำให้การรักษานานขึ้น
• 7. วางแผนค่าใช้จ่าย: การจัดฟันนั้นมีค่าใช้จ่ายอาจแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับประเภทของเหล็กดัดฟันที่ใช้และระยะเวลาในการรักษา คนไข้สามารถตรวจสอบรอบการจ่ายเงินกับทางคลินิกหรือดูแผนประกันทันตกรรมหลายแผนครอบคลุมค่าใช้จ่ายส่วนหนึ่งของเครื่องมือจัดฟัน
• 8. ต้องใส่ retainer หลังจัดฟัน: หลังจากถอดเครื่องมือจัดฟันออกแล้ว ฟันสามารถเคลื่อนกลับคืนสู่ตำแหน่งเดิมได้ เพื่อป้องกันปัญหานี้ มักจะกำหนดให้ใส่รีเทนเนอร์ตอนกลางคืนเพื่อให้ฟันอยู่กับที่

ก่อนจัดฟันต้องเตรียมตัวอย่างไรบ้าง

ขั้นตอนเตรียมตัวก่อนจัดฟัน ที่ควรรู้ก่อนตัดสินใจ เบื้องต้นก่อนเริ่มการจัดฟัน ทันตแพทย์จะต้องรักษาสุขภาพช่องปากและฟันของคนไข้ให้อยู่สภาพปกติ คนไข้ที่มีฟันผุ ก็ต้องอุดฟันให้เรียบร้อย ขูดหินปูน รักษาโรคเหงือกที่มีตามอาการให้หายดีก่อน เรียกว่าเป็นการเคลียร์ช่องปากให้พร้อมก่อนจัดฟัน

1. จัดฟันใช้เวลานานแค่ไหน

ระยะเวลาที่ต้องใช้ในการจัดฟันอาจแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย เช่น อายุ โครงสร้างฟัน ขนาดขากรรไกร ลักษณะฟันของคนไข้ ความซับซ้อนของเคสแต่ละคน รวมถึงประเภทการจัดฟันที่คนไข้เลือกรักษา โดยเฉลี่ยแล้วระยะเวลาการรักษาอาจอยู่ในช่วงตั้งแต่ 18 เดือนถึง 3 ปี

2. ขั้นตอนการรักษาจัดฟัน

เบื้องต้นก่อนจัดฟัน ทันตแพทย์จะต้องรักษาสุขภาพช่องปากและฟันของคนไข้ให้อยู่สภาพปกติ คนไข้ที่มีฟันผุ ก็ต้องอุดให้เรียบร้อย ขูดหินปูน รักษาโรคเหงือกที่มีตามอาการให้หายดีก่อน เรียกว่าเป็นการเคลียร์ช่องปากให้พร้อมก่อนจัดฟัน

สิ่งที่คุณต้องรู้ก่อนจัดฟัน ขั้นตอนการจัดฟัน

1. ทันตแพทย์ถ่ายรูปในและนอกช่องปาก พิมพ์ปาก เพื่อทำแบบจำลองฟัน
2. ถ่ายภาพ X-ray ฟัน เพื่อตรวจสอบโครงสร้างภายในช่องปากที่มองด้วยตาเปล่าไม่เห็น 
3. สุดท้ายทันตแพทย์วางแผนการรักษา

3. อาการที่อาจพบได้ในขณะจัดฟัน

สิ่งที่ควรรู้ก่อนจัดฟันในลำดับถัดมา ก็คืออาการต่างๆ ที่พึงระวังหลังติดเครื่องมือเสร็จ ถ้าไม่รักษาความสะอาดให้ดี อาจมีผลเสียต่อสุขภาพช่องปากดังนี้

• เหงือกอักเสบ (Gingival Inflamation) เหงือกอักเสบเกิดจากคราบอาหารหรือจุลินทรีย์ สะสมอยู่บริเวณคอฟัน มีอาการอักเสบที่สังเกตได้ คือจากเหงือกบวมแดงขึ้น เนื่องจากมีการขยายของหลอดเลือด
• ฟันผุ (Dental Caries) เกิดจากการที่คราบอาหารไปสะสมอยู่บริเวณตัวฟัน ส่วนมากจะเกิดขึ้นบริเวณรอบๆ เเบร็คเก็ต ข้อสังเกตระยะเริ่มแรกคือ มีจุดสีขาวที่บริเวณผิวฟัน และจะกลายเป็นสีน้ำตาลที่เข้มขึ้น
• แผลในช่องปาก (Traumatic Ulcer) สาเหตุเกิดจากการกัดฟันไปโดนกระพุ้งแก้ม ริมฝีปากหรือลิ้น ตัวเเบร็คเก็ตไปขูดที่บริเวณข้างเคียงทำให้เป็นแผลได้
• รากฟันละลาย (Root Resorption) สาเหตุของรากฟันละลายเกิดจากหลายสาเหตุ การจัดฟันอาจทำให้รากฟันละลายได้บ้าง แต่ถือว่าน้อยมาก, คนไข้ได้รับอุบัติเหตุ หรือเคยได้รับการรักษารากฟัน จะมีแนวโน้มที่รากฟันละลายได้มากขึ้น
• การอักเสบของโพรงประสาทฟัน (Pulp Reaction) เกิดจากระบบไหลเวียนเลือดมีเนื้อเยื่อโพรงประสาทฟันถูกรบกวน อาจเกิดจากการกรอวัดสุยึดติดแบร็คเก็ตออก ความร้อนเกิดขึ้นทำให้เกิดการอักเสบระคายเคืองได้ การอักเสบนี้จะสามารถหายได้เองในเวลาไม่นาน นอกจากนี้อาจะเกิดได้จากฟันที่ผุลึกมากจนทะลุโพรงประสาทฟัน ต้องปรึกษาทันตแพทย์อย่างเร่งด่วนเพื่อทำการรรักษา
• เคลือบฟันแตก (Enamel Fracture) ฟันแตกเป็นปัญหาที่อาจเกิดขึ้นได้ ขณะทำการถอดเครื่องมือจัดฟันชนิดติดแน่น 
• อาการแพ้ (Allergy) บางคนอาจแพ้วัสดุที่นำมาลวดจัดฟันหรือเเบร็คเก็ตทำให้บริเวณเนื้อเยื่อที่สัมผัสเกิดรอยแดงขึ้น  
• การคืนปรับตำแหน่งของฟันหลังจากการจัดฟัน (Relapse) หลังจัดฟันต้องใช้เวลาให้เอ็นยึดเหงือกเรียงตัวอยู่ในตำแหน่งใหม่สักพัก จึงจำเป็นต้องใช้รีเทนเนอร์เพื่อกันไม่ให้เอ็นยึดเหงือกที่ยืดออกหดกลับเข้าที่เดิม

แต่ไม่ต้องกังวลไปค่ะ ด้วยรักษาวินัยในการดูแลรักษาความสะอาด แปรงฟันให้ถูกวิธี พบทันตแพทย์ตามนัดหมาย หมั่นปฏิบัติตามคำแนะนำของคุณหมอ คุณสามารถลดความเสี่ยงจากอาการต่างๆ ที่กล่าวมาได้ค่ะ

4. อุปกรณ์ทำความสะอาดฟันขณะจัดฟันที่คุณต้องมี

เครื่องมือจัดฟันอาจทำให้การรักษาความสะอาดของฟันทำได้ยากขึ้น ดังนั้น การปฏิบัตินิสัยด้านสุขอนามัยช่องปากที่ดีจึงเป็นเรื่องสำคัญ ดังนี้นสิ่งที่คุณควรต้องเตรียมก่อนจัดฟัน มีอะไรบ้าง

1. แปรงสีฟันแบ่งเป็น 2 แบบ แปรงหน้าตัดตรงและแปรงสำหรับคนจัดฟัน จะมีร่องอยู่ตรงกลางหน้าตัดแปรง 
2. แปรงซอกฟัน
3. ไหมขัดฟันและห่วงร้อยไหม

วิธีทำความสะอาดฟันเบื้องต้น

• เริ่มจากการใช้เเปรงสีฟัน 
  • ถ้าเป็นแปรงหน้าตัดตรง เริ่มจากการแปรงส่วนเหงือก โดยเอียงหาร่องเหงือก 45 องศา แปรงที่ละ 10 ครั้งเเล้วเลื่อนไปเรื่อยๆ จากนั้น  แปรงด้านบนและด้านล่างเเบร็คเก็ตที่ละ 10 ที 
  • ถ้าเป็นแปรงสำหรับคนจัดฟัน เริ่มแปรงจากส่วนเหงือก โดยเอียงเข้าหาส่วนเหงือก 45 องศา ทีละ 10 ครั้งเเล้วเลื่อนไปเรื่อยๆ แปรงวนๆ รอบเเบร็คเก็ต 10 ครั้ง แปรงจากด้านใน โดยวางแปรงเฉียง 45 องศาเข้าหาร่องเหงือก เเล้วขยับเบาๆ 10 ครั้ง ฟันบนให้ปัดลง ส่วนฟันล่างให้ปัดขึ้น แปรงที่ด้านบนเคี้ยวเเละอันดับสุดทท้ายแปรงลิ้น
• การใช้แปรงซอกฟัน 
  สอดแปรงซอกฟันเข้าไปที่ช่องว่างระหว่างเเบร็คเก็ต เเล้วถูขึ้นลงประมาณ​ 10 ครั้ง เเล้วจึงเปลี่ยนช่องถัดไป แปรงเเบบนี้จนครบ 
• ทำความสะอาดด้วยไหมขัดฟันเเละห่วงร้อยไหม 
  ร้อยไหมขัดฟันเข้าไปในห่วงร้อยไหม ให้ปลายนิ้วทั้งสองข้างพันปลายไหมขัดฟัน เเละใช้นิ้วชี้เเละนิ้วโป้งเป็นตัวบังคับทิศทางของไหม สอดไหมไปที่คอฟันด้านใดด้านหนึ่งเเละถูไปมา 3-4 ครั้ง แล้วค่อยๆถูไล่ขึ้น ทำแบบนี้กับฟันอีกด้านหนึ่ง

อ่านบทความ การดูเเลฟันเรื่อง 4 เทคนิค วิธีดูเเลฟันขณะจัดฟัน & อุปกรณ์ที่คนจัดฟันต้องมี

5. อาหารที่ควรหลีกเลี่ยง

อาหารก็เป็นเรื่องสำคัญที่ควรรู้ก่อนจัดฟัน คนไข้จัดฟันต้องมีการปรับตัวเมื่อติดเครื่องมือจัดฟันดังนี้
– เลี่ยงอาหารที่มีความเเข็ง, ความเหนียว, กรอบ  เช่น ถั่วต่างๆ น้ำแข็ง ข้าวเหนียว ข้าวโพดคั่ว หมากฝรั่ง
– ไม่แนะนำให้คนไข้ใช้ฟันกัดแทะอาหารโดยตรง เพราะอาจทำให้เหล็กจัดฟันหลุดหรือเสียหายได้อ่าน
– ดื่มน้ำเยอะๆ เพื่อให้ปากมีความชุ่มชื้น ลดการเกิดแผลในช่องปาก
– หั่นอาหารชิ้นให้พอดีคำ เคี้ยวได้ง่าย ลดการหลุดของแบร็กเก็ต

บทความ:
– อาหารที่คนจัดฟันห้ามกิน & สิ่งที่ไม่ควรทำขณะจัดฟัน
– 8 เรื่องจริง ไม่น่าเชื่อเกี่ยวกับ ฟันของมนุษย์

6. การนัดหมายเพื่อติดตามผล

การจัดฟันจำเป็นต้องมีวินัยในการดูเเลฟัน โดยเฉพาะการจัดฟันด้วยเครื่องมือจัดฟัน ต้องพบทันตแพทย์เป็นประจำตามนัดทุกเดือน เพื่อทำการปรับเปลี่ยนเครื่องมือจัดฟัน และติดตามผลการรักษาอย่างสม่ำเสมอ เพื่อให้การรักษาเป็นไปตามเป้าหมาย

7. ค่าใช้จ่ายในการจัดฟัน

เมื่อทราบค่าใช้จ่ายในการจัดฟัน และรอบการจ่ายเงิน ก็จะพอใฟ้คนไข้วางแผนเรื่องค่าใช้จ่ายได้ถูกต้อง

รอบการจ่ายครั้งที่ 1 ตรวจสุขภาพฟัน ทันตแพทย์จะต้องเช็กสภาพช่องปากของคนไข้ให้พร้อมก่อน ในส่วนนี้ก็จะมีการเอกซเรย์ วินิจจฉัยการรักษาที่จำเป็น เช่น การอุดฟัน การขูดหินปูน การถอนฟัน การพิมพ์แบบฟัน เป็นต้น

รอบการจ่ายครั้งที่ 2 การเคลียร์ช่องปาก เป็นส่วนที่คนไข้จะต้องเริ่มรักษาสุขภาพช่องปากตามอาการก่อนจัดฟัน ในส่วนนี้ค่ารักษาของแต่ละคนอาจไม่เท่ากัน อยู่ที่ว่าเเต่เคสต้องมีการถอนฟัน หรืออุดฟันร่วมด้วยกี่ซี่ เป็นต้น

การจ่ายครั้งที่ 3 ติดตั้งเครื่องมือจัดฟัน
รายละเอียดค่าใช้จ่ายการติดตั้งเครื่องมือจัดฟัน จะแยกตามประเภทเครื่องมือการจัดฟันที่คนไข้เลือก มีการผ่อนจ่ายตามโปรโมชั่นของคลินิกกันไป

จัดฟันราคามีเรทราคาที่แตกต่างกันออกไปขึ้นอยู่กับรูปแบบการจัดฟัน ซึ่งเรารูปแบบการจัดฟันด้วยเครื่องมือจัดฟัน 3 ประเภทหลักๆ ดังนี้

1. จัดฟันแบบโลหะ (Metal braces) ได้รับความนิยมมากที่สุดโดยใช้ยางมัดลวดเข้ากับเครื่องมือจัดฟัน
   จัดฟันแบบ Metal Bracket ราคาเริ่มต้น 45,999 บาท
   
2. จัดฟันแบบ Damon (Self ligating System) ไม่ได้ใช้ยางในการยึดลวดการ แต่ใช้เครื่องมือจัดฟันที่มีกลไกคล้ายบานพับในการล็อคลวด ทำให้การจัดฟันเร็วขึ้น เหมาะกับคนไข้ที่ไม่ค่อยมีเวลามาพบทันตแพทย์ทุกเดือน หรือต้องเดินทางอยู่บ่อยๆ
   จัดฟันแบบ Damon Q ราคาเริ่มต้น 90,000 – 120,000 บาท
   
3. จัดฟันแบบ Invisalign (clear aligner) นวัตกรรมใหม่ที่ใช้คอมพิวเตอร์ 3D ช่วยรักษา ต้องใช้ความชำนาญของทันตแพทย์เป็นอย่างมากและต้องส่งต้องชิ้นงานไปที่เเล็ปในอเมริกา คนไข้จะได้ชุด Clear aligner ของแต่ละคนมาใช้โดยต้องสวมใส่ตลอดเวลา เปลี่ยนเครื่องมือทุกๆ 2 สัปดาห์
   
   จัดฟันแบบ Invisalign เริ่มต้น 140,000 – 200,000 บาท
   จัดฟันแบบ Clear Aligner เริ่มต้น 9,000 บาท
   

อ่านบทความเพื่อให้คุณรู้ถึงประเภทเเละรายละเอียดการจัดฟัน>> เลือกว่าการจัดฟันแบบไหนเหมาะกับคุณ

8. ใส่ retainer หลังจัดฟัน

หลังจากถอดเครื่องมือจัดฟันเเล้ว จะเป็นการใส่รีเทนเนอร์ (Retainer) เพื่อคงสภาพฟันหลังจัดฟันไว้ไม่ให้เคลื่อนที่ไปยังตำแหน่งอื่น

รีเทนเนอร์ สำหรับการจัดฟัน มี 2 ชนิด

1. รีเทนเนอร์ชนิดถอดได้ เช่น Acrylic Resin, Clear Plastic Retainer สามารถถอดทำความสะอาดได้ง่าย แต่ต้องใส่เป็นประจำตามคำแนะนำ ปฏิบัติตามคำแนะนำของทันตแพทย์อย่างเคร่งครัด
2. รีเทนเนอร์ชนิดติดแน่น มีขนาดเล็ก ไม่ทำให้เกิดความรำคาญเเต่ต้องทำความสะอาดอย่างถูกต้อง

• ต้องใส่รีเทนเนอร์นานเท่าไหร่

ช่วง 6 -12 เดือนเเรก จะต้องใส่ตลอด 24 ชั่วโมง ยกเว้นตอนที่รับประทานอาหาร แปรงฟันหรือเล่นกีฬา  หรือทำกิจกรรมต่างๆที่เสี่ยงต่อการกระเเทก

• ทำความสะอาดรีเทนเนอร์อย่างไร 

เราจะใช้แปรงสีฟันขนนุ่มถูเบาๆ ห้ามใช้ยาสีฟันที่มีผงขัดหยาบ เพราจะทำให้เกิดรอยขีดข่วน สีเปลี่ยน เเละมีกลิ่นได้

• ข้อควรระวังสำหรับผู้ที่ใส่รีเทนเนอร์

เมื่อถอดรีเทนเนอร์ควรใส่กล่อง ไม่ควรห่อกระดาษทิชชู่หรือใส่กระเป๋า ถ้าใส่รีเทนเนอร์เเล้วปวด ไม่สามารถถอดได้หรือเครื่องมือชำรุด ควรรีบไปพบทันตแพทย์ ห้ามปรับลวดเอง

อ่านบทความที่น่าสนใจ>>
– ทำไมต้องใส่รีเทนเนอร์ จัดฟันเสร็จไม่ใส่ RETAINER ได้มั้ย
– 8 ข้อดีของการจัดฟันดามอน (Damon System)

การปรับตัวทางอารมณ์

นอกจากนี้บางคนอาจรู้สึกประหม่าในการใส่เหล็กจัดฟัน โดยเฉพาะในช่วงปรับตัวแรกเริ่ม สิ่งสำคัญคือการดูเเลความสะอาดช่องปาก หมั่นพบทันตแพทย์ตามนัด เพื่อผลลัพธ์ที่ได้คือรอยยิ้มที่สวยงาม

จัดฟันยิ้มยังไงให้เป็นธรรมชาติ >>

บทสรุป ก่อนจัดฟัน หลังจัดฟัน เตรียมตัวอย่างไร

1. ก่อนจัดฟัน ศึกษาข้อมูลของการจัดฟันแต่ละประเภท เตรียมตัวก่อนการจัดฟัน ส่วนนี้สามารถปรึกษาทันตแพททย์จัดฟันผู้เชี่ยวชาญเพื่ออธิบายให้คุณเห็นภาพและเลือกรูปแบบการจัดฟันที่เหมาะสม วางแผนเรื่องค่าใช้จ่ายให้เหมาะสม
2. ระหว่างจัดฟัน เข้าใจการดูแลรักษาและทำความสะอาดฟันระหว่างจัดฟัน เลือกใช้อุปกรณ์ทำความสะอาดอย่างเหมาะสม เเละถูกวิธี เพื่อสุขภาพช่องปากที่ดีขณะจัดฟัน หมั่นพบทันตแพทย์ตามนัดหมาย
3. หลังจัดฟันเสร็จเเล้ว คุณต้องมีวินัยในการใส่รีเทนเนอร์เพื่อควสภาพฟันที่เรียงตัวสวยงามไว้ ป้องกันไม่ให้เกิดฟันล้มเกตามมา

บทความนี้เขียนขึ้นโดยทีมงานของคลินิกทันตกรรม COSDENT by SLC โดยบทความได้ส่งทีมทันตแพทย์ดูรายละเอียดเบื้องต้นเรียบร้อยแล้ว

---

COSDENT by SLC, MAKEOVER YOUR SMILE

ท.พ. สันติราช เกียรติเวชสุนทร

ทันตแพทย์ / Dentist

คุณหมอ มีความมุ่งมั่นที่จะพัฒนาให้เรื่องของออกแบบรอยยิ้ม เพื่อลดปัญหาความไม่มั่นใจ ให้กลายเป็นยิ้มที่สวยงามในแบบที่คนไข้ต้องการ ที่มีความเหมาะสม อยู่บนพื้นฐานของความเป็นจริง โดยการออกแบบและการดูแลสุขภาพฟันให้สมบูรณ์ โดยทุกๆรอยยิ้มเกิดขึ้นจาก ความเข้าใจของคนไข้ รวมถึง ทีมทันตแพทย์ทุกๆท่าน และทีมเจ้าหน้าที่ทุกๆคน

ติดตามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่
แฟนเพจ Facebook COSDENT by SLC
และติดตามเรื่องราวดีๆผ่านช่อง Youtube ของคลินิก

พิมพ์ค้นหาคลินิกผ่าน hashtag ใน Instagram และ Facebook จากคำเหล่านี้ได้
#cosdentbyslc #makeoveryoursmile 
#slcgroup #ทันตกรรมเพื่อความงาม
#คอสเดนท์ #แนะนำร้านทำฟัน
#ร้านทำฟันทองหล่อ
#ร้านทำฟันสยาม #โปรโมชั่นทำฟัน

สนใจสอบถามข้อมูลเพิ่มเติม
cosdent สาขาสยาม สแควร์วัน (คลิกดูรายละเอียดสาขา) 
tel: 093-882-3536
cosdent สาขา พระรามเก้า (คลิกดูรายละเอียดสาขา)
tel: 064-592-4928 
line : @cosdent