ใครที่หาข้อมูลเพื่อจัดฟัน วันนี้คลินิกคอสเดนท์นำความรู้ดีๆ สรุปเป็น คู่มือการจัดฟัน สิ่งที่คนจัดฟันควรรู้ ลำดับประเด็นที่ทำให้คุณเข้าใจ การเตรียมตัวก่อนจัดฟัน เข้าใจกระบวนการจัดฟัน การดูเเลฟันให้ถูกวิธีขณะจัดฟัน เเละ หลังจัดฟันเสร็จเพื่อฟันที่สวยงาม เเข็งเเรง
คู่มือการจัดฟัน เตรียมตัว ก่อนจัดฟัน
ขั้นตอนเตรียมตัวก่อนจัดฟัน ที่ควรรู้ก่อนตัดสินใจ เบื้องต้นก่อนเริ่มการจัดฟัน ทันตแพทย์จะต้องรักษาสุขภาพช่องปากและฟันของคนไข้ให้อยู่สภาพปกติ คนไข้ที่มีฟันผุ ก็ต้องอุดให้เรียบร้อย ขูดหินปูน รักษาโรคเหงือกที่มีตามอาการให้หายดีก่อน เรียกว่าเป็นการเคลียร์ช่องปากให้พร้อมก่อนจัดฟัน
ขั้นตอนการจัดฟัน
- ทันตแพทย์ถ่ายรูปในและนอกช่องปาก พิมพ์ปาก เพื่อทำแบบจำลองฟัน
- ถ่ายภาพ X-ray ฟัน เพื่อตรวจสอบโครงสร้างภายในช่องปากที่มองด้วยตาเปล่าไม่เห็น
- สุดท้ายทันตแพทย์วางแผนการรักษา
การจัดฟันมีกี่แบบ กี่ประเภท กับ เครื่องมือจัดฟัน 5 ประเภท
- จัดฟันแบบโลหะ (Metal braces) ได้รับความนิยมมากที่สุดโดยใช้ยางมัดลวดเข้ากับเครื่องมือจัดฟัน เพื่อฟันที่แข็งแรง ควรดูแลรักษาความสะอาด และพบทันตแพทย์ตามกำหนด
- จัดฟันแบบสีเหมือนฟัน (Ceramic braces) ทำจากเซรามิก ให้ความเหมือนฟันมากที่สุดใช้กับยางสีใส เหมาะกับผู้ที่จัดฟันและไม่อยากให้เป็นที่สังเกต การจัดฟันแบบเซรามิกจะมีราคาสูง เซรามิกมีความเเข็งแรงมากกว่าเนื้อฟัน ควรระวังไม่ให้กระทบกับฟัน เพราะอาจทำให้ฟันสึกได้
- จัดฟันแบบ Damon (Self ligating System) ไม่ได้ใช้ยางในการยึดลวดการ แต่ใช้เครื่องมือจัดฟันที่มีกลไกคล้ายบานพับในการล็อคลวด ทำให้การจัดฟันเร็วขึ้น เหมาะกับคนไข้ที่ไม่ค่อยมีเวลามาพบทันตแพทย์ทุกเดือน หรือต้องเดินทางอยู่บ่อยๆ
- จัดฟันแบบ Invisalign (clear aligner) นวัตกรรมใหม่ที่ใช้คอมพิวเตอร์ 3D ช่วยรักษา ต้องใช้ความชำนาญของทันตแพทย์เป็นอย่างมากและต้องส่งต้องชิ้นงานไปที่เเล็ปในอเมริกา คนไข้จะได้ชุด Clear aligner ของแต่ละคนมาใช้โดยต้องสวมใส่ตลอดเวลา เปลี่ยนเครื่องมือทุกๆ 2 สัปดาห์
- จัดฟันด้านใน (Lingual braces) เป็นการจัดฟันที่เอาเครื่องมือติดที่ด้านในของฟัน ทำให้ไม่สังเกตเห็นเครื่องมือจัดฟัน ในปัจจุบันไม่ได้รับความนิยมแล้ว เพราะมีข้อเสีย คือ เวลาติดอุปกรณ์จัดฟันจะใช้เวลานานมากกว่าการจัดฟันแบบอื่น ระยะเวลาการจัดฟันแต่พอๆกับการจัดการด้านนอก แต่ต้องระวังการระคายเคืองที่ลิ้น แต่ที่ใช้กันในปัจจุบันได้แก่ incognito ซึ่งจะเป็นแบบเฉพาะคนไข้แต่ละคน และลวดที่ใช้จากผลิตโดยเครื่องจักร
อ่านบทความเพื่อให้คุณรู้ถึงประเภทเเละรายละเอียดการจัดฟัน>> เลือกว่าการจัดฟันแบบไหนเหมาะกับคุณ
คู่มือการจัดฟัน ระหว่างจัดฟัน ดูเเลฟันยังไง
ข้อควรระวัง 8 อย่าง ระหว่างจัดฟัน
- เหงือกอักเสบ (Gingival Inflamation) เหงือกอักเสบเกิดจากคราบอาหารหรือจุลินทรีย์ สะสมอยู่บริเวณคอฟัน มีอาการอักเสบที่สังเกตได้ คือจากเหงือกบวมแดงขึ้น เนื่องจากมีการขยายของหลอดเลือด
- ฟันผุ (Dental Caries) เกิดจากการที่คราบอาหารไปสะสมอยู่บริเวณตัวฟัน ส่วนมากจะเกิดขึ้นบริเวณรอบๆ เเบร็คเก็ต ข้อสังเกตระยะเริ่มแรกคือ มีจุดสีขาวที่บริเวณผิวฟัน และจะกลายเป็นสีน้ำตาลที่เข้มขึ้น
- แผลในช่องปาก (Traumatic Ulcer) สาเหตุเกิดจากการกัดฟันไปโดนกระพุ้งแก้ม ริมฝีปากหรือลิ้น ตัวเเบร็คเก็ตไปขูดที่บริเวณข้างเคียงทำให้เป็นแผลได้
- รากฟันละลาย (Root Resorption) สาเหตุของรากฟันละลายเกิดจากหลายสาเหตุ การจัดฟันอาจทำให้รากฟันละลายได้บ้าง แต่ถือว่าน้อยมาก, คนไข้ได้รับอุบัติเหตุ หรือเคยได้รับการรักษารากฟัน จะมีแนวโน้มที่รากฟันละลายได้มากขึ้น
- การอักเสบของโพรงประสาทฟัน (Pulp Reaction) เกิดจากระบบไหลเวียนเลือดมีเนื้อเยื่อโพรงประสาทฟันถูกรบกวน อาจเกิดจากการกรอวัดสุยึดติดแบร็คเก็ตออก ความร้อนเกิดขึ้นทำให้เกิดการอักเสบระคายเคืองได้ การอักเสบนี้จะสามารถหายได้เองในเวลาไม่นาน นอกจากนี้อาจะเกิดได้จากฟันที่ผุลึกมากจนทะลุโพรงประสาทฟัน ต้องปรึกษาทันตแพทย์อย่างเร่งด่วนเพื่อทำการรรักษา
- เคลือบฟันแตก (Enamel Fracture) ฟันแตกเป็นปัญหาที่อาจเกิดขึ้นได้ ขณะทำการถอดเครื่องมือจัดฟันชนิดติดแน่น
- อาการแพ้ (Allergy) บางคนอาจแพ้วัสดุที่นำมาลวดจัดฟันหรือเเบร็คเก็ตทำให้บริเวณเนื้อเยื่อที่สัมผัสเกิดรอยแดงขึ้น
- การคืนปรับตำแหน่งของฟันหลังจากการจัดฟัน (Relapse) หลังจัดฟันต้องใช้เวลาให้เอ็นยึดเหงือกเรียงตัวอยู่ในตำแหน่งใหม่สักพัก จึงจำเป็นต้องใช้รีเทนเนอร์เพื่อกันไม่ให้เอ็นยึดเหงือกที่ยืดออกหดกลับเข้าที่เดิม
คุณสามารถลดความเสี่ยงจากอาการต่างๆ ที่กล่าวมา ด้วย การดูแลรักษาความสะอาดอย่างถูกวิธี
อุปกรณ์ทำความสะอาดฟันตอนจัดฟัน 3 อย่าง
- แปรงสีฟันแบ่งเป็น 2 แบบ แปรงหน้าตัดตรงและแปรงสำหรับคนจัดฟัน จะมีร่องอยู่ตรงกลางหน้าตัดแปรง
- แปรงซอกฟัน
- ไหมขัดฟันและห่วงร้อยไหม
การทำความสะอาดฟัน ระหว่างจัดฟัน มีวิธียังไง
- เริ่มจากการใช้เเปรงสีฟัน
- ถ้าเป็นแปรงหน้าตัดตรง เริ่มจากการแปรงส่วนเหงือก โดยเอียงหาร่องเหงือก 45 องศา แปรงที่ละ 10 ครั้งเเล้วเลื่อนไปเรื่อยๆ จากนั้น แปรงด้านบนและด้านล่างเเบร็คเก็ตที่ละ 10 ที
- ถ้าเป็นแปรงสำหรับคนจัดฟัน เริ่มแปรงจากส่วนเหงือก โดยเอียงเข้าหาส่วนเหงือก 45 องศา ทีละ 10 ครั้งเเล้วเลื่อนไปเรื่อยๆ แปรงวนๆ รอบเเบร็คเก็ต 10 ครั้ง แปรงจากด้านใน โดยวางแปรงเฉียง 45 องศาเข้าหาร่องเหงือก เเล้วขยับเบาๆ 10 ครั้ง ฟันบนให้ปัดลง ส่วนฟันล่างให้ปัดขึ้น แปรงที่ด้านบนเคี้ยวเเละอันดับสุดทท้ายแปรงลิ้น
- การใช้แปรงซอกฟัน
สอดแปรงซอกฟันเข้าไปที่ช่องว่างระหว่างเเบร็คเก็ต เเล้วถูขึ้นลงประมาณ 10 ครั้ง เเล้วจึงเปลี่ยนช่องถัดไป แปรงเเบบนี้จนครบ - ทำความสะอาดด้วยไหมขัดฟันเเละห่วงร้อยไหม
ร้อยไหมขัดฟันเข้าไปในห่วงร้อยไหม ให้ปลายนิ้วทั้งสองข้างพันปลายไหมขัดฟัน เเละใช้นิ้วชี้เเละนิ้วโป้งเป็นตัวบังคับทิศทางของไหม สอดไหมไปที่คอฟันด้านใดด้านหนึ่งเเละถูไปมา 3-4 ครั้ง แล้วค่อยๆถูไล่ขึ้น ทำแบบนี้กับฟันอีกด้านหนึ่ง
อ่านบทความ การดูเเลฟันเรื่อง 4 เทคนิค วิธีดูเเลฟันขณะจัดฟัน & อุปกรณ์ที่คนจัดฟันต้องมี
คู่มือการจัดฟัน ข้อควรปฏิบัติหลังจัดฟันเสร็จ
หลังจากถอดเครื่องมือจัดฟันเเล้ว จะเป็นการใส่รีเทนเนอร์ (Retainer) เพื่อคงสภาพฟันหลังจัดฟันไว้ไม่ให้เคลื่อนที่ไปยังตำแหน่งอื่น
รีเทนเนอร์ สำหรับการจัดฟัน มี 2 ชนิด
- รีเทนเนอร์ชนิดถอดได้ เช่น Acrylic Resin, Clear Plastic Retainer สามารถถอดทำความสะอาดได้ง่าย แต่ต้องใส่เป็นประจำตามคำแนะนำ ปฏิบัติตามคำแนะนำของทันตแพทย์อย่างเคร่งครัด
- รีเทนเนอร์ชนิดติดแน่น มีขนาดเล็ก ไม่ทำให้เกิดความรำคาญเเต่ต้องทำความสะอาดอย่างถูกต้อง
ต้องใส่รีเทนเนอร์นานเท่าไหร่
ช่วง 6 -12 เดือนเเรก จะต้องใส่ตลอด 24 ชั่วโมง ยกเว้นตอนที่รับประทานอาหาร แปรงฟันหรือเล่นกีฬา หรือทำกิจกรรมต่างๆที่เสี่ยงต่อการกระเเทก
ทำความสะอาดรีเทนเนอร์อย่างไร
เราจะใช้แปรงสีฟันขนนุ่มถูเบาๆ ห้ามใช้ยาสีฟันที่มีผงขัดหยาบ เพราจะทำให้เกิดรอยขีดข่วน สีเปลี่ยน เเละมีกลิ่นได้
ข้อควรระวังสำหรับผู้ที่ใส่รีเทนเนอร์
เมื่อถอดรีเทนเนอร์ควรใส่กล่อง ไม่ควรห่อกระดาษทิชชู่หรือใส่กระเป๋า ถ้าใส่รีเทนเนอร์เเล้วปวด ไม่สามารถถอดได้หรือเครื่องมือชำรุด ควรรีบไปพบทันตแพทย์ ห้ามปรับลวดเอง
อ่านบทความที่น่าสนใจเกี่ยวกับรีเทนเนอร์>> ทำไมต้องใส่รีเทนเนอร์ จัดฟันเสร็จไม่ใส่ RETAINER ได้มั้ย
สรุป คู่มือการจัดฟัน ก่อนจัดฟัน หลังจัดฟัน สิ่งที่คนจัดฟันควรรู้
- ก่อนจัดฟัน ศึกษาข้อมูลของการจัดฟันแต่ละประเภท เตรียมตัวก่อนการจัดฟัน ส่วนนี้สามารถปรึกษาทันตแพททย์จัดฟันผู้เชี่ยวชาญเพื่ออธิบายให้คุณเห็นภาพและเลือกรูปแบบการจัดฟันที่เหมาะสม
- ระหว่างจัดฟัน เข้าใจการดูแลรักษาและทำความสะอาดฟันระหว่างจัดฟัน เลือกใช้อุปกรณ์ทำความสะอาดอย่างเหมาะสม เเละถูกวิธี เพื่อสุขภาพช่องปากที่ดีขณะจัดฟัน
- หลังจัดฟันเสร็จเเล้ว คุณต้องมีวินัยในการใส่รีเทนเนอร์เพื่อควสภาพฟันที่เรียงตัวสวยงามไว้ ป้องกันไม่ให้เกิดฟันล้มเกตามมา
บทความนี้เขียนขึ้นโดยทีมงานของคลินิกทันตกรรม COSDENT by SLC โดยบทความได้ส่งทีมทันตแพทย์ดูรายละเอียดเบื้องต้นเรียบร้อยแล้ว
COSDENT by SLC, MAKEOVER YOUR SMILE
ท.พ.ญ. อรวดี เกียรติเวชสุนทร
ทันตแพทย์ / Dentist
คุณหมอ มีความมุ่งมั่นที่จะพัฒนาให้เรื่องของออกแบบรอยยิ้ม เพื่อลดปัญหาความไม่มั่นใจ ให้กลายเป็นยิ้มที่สวยงามในแบบที่คนไข้ต้องการ ที่มีความเหมาะสม อยู่บนพื้นฐานของความเป็นจริง โดยการออกแบบและการดูแลสุขภาพฟันให้สมบูรณ์ โดยทุกๆรอยยิ้มเกิดขึ้นจาก ความเข้าใจของคนไข้ รวมถึง ทีมทันตแพทย์ทุกๆท่าน และทีมเจ้าหน้าที่ทุกๆคน
ติดตามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่
แฟนเพจ Facebook COSDENT by SLC
และติดตามเรื่องราวดีๆผ่านช่อง Youtube ของคลินิก
พิมพ์ค้นหาคลินิกผ่าน hashtag ใน Instagram และ Facebook จากคำเหล่านี้ได้
#cosdentbyslc #makeoveryoursmile
#slcgroup #ทันตกรรมเพื่อความงาม
#คอสเดนท์ #แนะนำร้านทำฟัน
#ร้านทำฟันทองหล่อ
#ร้านทำฟันสยาม #โปรโมชั่นทำฟัน
สนใจสอบถามข้อมูลเพิ่มเติม
cosdent สาขาทองหล่อ (คลิกดูรายละเอียดสาขา)
tel: 098-656-3914
cosdent สาขาสยาม สแควร์วัน (คลิกดูรายละเอียดสาขา)
tel: 093-882-3536
cosdent สาขา พระรามเก้า (คลิกดูรายละเอียดสาขา)
tel: 064-592-4928
line : @cosdentbyslc
