บทความนี้สำหรับใครที่กังวลใจเกี่ยวกับฟันงุ้ม เช่น ฟันงุ้มดูหน้าแก่ ยิ้มเเล้วฟันบนครอบฟันล่างจนเกือบหมด จัดฟันอยู่เเล้วฟันงุ้มเข้าปกติรึป่าว หรือหลังจัดฟันเเล้วฟันงุ้มจะแก้ไขอย่างไรดี ฟันงุ้มมีข้อเสียมั้ย หรือไม่แน่ใจว่าคุณมีฟันงุ้มมั้ยเรามาสังเกตไปพร้อมๆกันเลยค่ะ
ฟันงุ้ม คืออะไร
ฟันงุ้ม คือ เป็นรูปแบบการสบฟันผิดปกติ มีลักษณะของฟันสบลึก (Deep Bite, Deep Overbite) ที่องศาของปลายฟันบนงุ้มเข้าไปลึกจนถึงปลายโคนฟันล่าง เกิดได้ทั้งฟันหน้าเเละฟันกราม
วิธีการสังเกตฟันงุ้ม
- ส่องกระจก ยิ้มเห็นฟัน ถ้าฟันบนความโค้งงุ้มครอบเกินฟันล่างมากกว่า 2 มิลลิเมตร อาจจะดูครอบคลุมพื้นที่ ⅓ หรือจนแทบมองไม่เห็นฟันล่างเเสดงว่าคุณมีฟันสบลึก
- วิธีการดูมุมความเอียงของฟัน จากด้านข้างด้วยการส่องกระจกอีกบาน สะท้อนให้เห็นมุมข้าง ลองสังเกตลักษณะการสบของฟัน
ถ้าฟันปกติ ปลายฟันบนจะมีองศาตั้งตรงสบฟันกับปลายฟันล่าง เเต่ถ้าคุณมีปลายฟันหน้าบนเอียงเข้ามาคร่อมปิดจนถึงโคนฟันหน้ามากเท่าไหร่ แสดงว่าคุณมีฟันงุ้มเข้ามามาก
ข้อเสียของฟันงุ้ม
- ฟันล่างสึกง่ายกว่าปกติ จากการสบฟันที่ไม่พอดี ทำให้ปลายฟันล่างส่วนหน้าจะชนหรือเสียดสีกับฟันบน
- เมื่อรับประทานอาหารด้วยลักษณะฟันที่สบกันผิดปกติมมากๆเข้า สร้างความเสียหายที่รากฟัน อาจมีอาการปวดฟัน เกิดฟันล้มเอียงตามมาได้
- ลักษณะฟันที่งุ้ม ทำให้โครงสร้างใบหน้าดูสั้น ไม่สมส่วน และทำคุณดูแก่กว่าวัยอีกได้ด้วย
- ภาวะแทรกซ้อนต่างๆ ที่เกิดจากฟันงุ้ม เช่น แผลพุพองที่เปิดจากฟันเสียดสีบริเวณเพดานปาก, ฟันคุด, เกิดความผิดปกติของข้อต่อเมื่อรับประทานอาหาร, โรคเหงือก
สาเหตุของฟันงุ้ม
ปัญหาฟันสบลึก เกิดจากหลายสาเหตุดังนี้:
- พันธุกรรม- ฟันซ้อน มีที่ว่างในช่องปากไม่เพียงพอสำหรับฟันแท้
- ฟันสึก ฟันผุ ก็อาจทำให้เกิดการสบฟันลึกที่รุนเเรง
- สูญเสียฟันโดยเฉพาะกับฟันหลัง
- พฤติกรรมที่เป็นนิสัย เช่น การดูดหัวเเม่มือ กีดเล็บหรือริมฝีปาก กัดฟัน
- โครงสร้างกระดูกขากรรไกร ช่วงกรามล่างมีขนาดเล็กกว่ากรามบน
- ฟันงุ้มหลังจัดฟัน จากการวางแผนจัดฟันที่ไม่ดี ทันตแพทย์ขาดความเชี่ยวชาญ หรือคนไข้ไม่พบแพทย์ตามนัด
ทำไมบางคนที่เกิดปัญหาฟันงุ้มหลังจัดฟัน
ฟันงุ้มที่เกิดขึ้นภายหลังจากการจัดฟัน เป็นผลจากการที่ทันตแพทย์ผู้จัดฟันให้ขาดความเชี่ยวชาญ วางแผนการจัดฟันได้ไม่ดี มีการถอนฟันออกมากเกินไป ทำให้ฟันเคลือนที่มากเกินความจำเป็น หรือมีการติดเครื่องมือจัดฟันไม่ถูกต้อง รวมถึงขาดการวางแผนป้องกันฟันงุ้ม ที่อาจเกิดจากเเรงเคลื่อนฟันในการติดเครื่องมือจัดฟัน
นอกจากนี่อาจเกิดในคนไข้จัดฟันโลหะที่ไม่ไปพบคุณหมอตามนัด ทิ้งระยะห่างไว้นานเกินเช่น 3 เดือน 6 เดือน หรือ 1 ปี แทนที่ปกติจะต้องพบทุกเดือน เพื่อให้คุณหมอทำให้แรงดึงฟันจากเครื่องมือจัดฟันที่มากเกิน ส่งผลให้ฟันหน้างุ้มได้เช่นกัน
วิธีการแก้ปัญหาฟันงุ้ม
หลักการรักษาอาการฟันงุ้มหรือฟันสบลึก คือการจัดเรียงฟันใหม่ ปรับตำแหน่งฟันให้เข้าที่ แก้ไขการสบฟันที่ผิดปกติให้ฟันบนเเละฟันล่างสบกันพอดีในองศาฟันถูกต้องมากที่สุด ซึ่งมีหลายวิธีดังต่อไปนี้
จัดฟันแก้ฟันงุ้ม
ปรับปรุงจัดแนวฟันให้เข้าที่ด้วยเครื่องมือจัดฟัน เหมาะกับการรักษาคนไข้ที่มีฟันงุ้มเยอะ
- จัดฟันแบบโลหะ จะช่วยปรับมุมฟัน ดันซี่ฟันหรือแถบฟันล่างเข้าไปได้
- รีเทนเนอร์
- จัดฟันแบบใส เป็นการใส่เครื่องมือจัดฟันครอบไปที่ตัวฟันเพื่อควบคุมแรงกด ยกปลายฟันที่งุ้มครอบฟันล่างให้ยกตัวขึ้น เปิดให้เห็นฟันหน้าล่างมากขึ้น เหมาะกับคนที่จัดฟันรอบสองเพื่อแก้ไขฟันงุ้ม ใช้เวลารวดเร็วกว่าการจัดฟันแบบโลหะ
- 7 ลักษณะฟันที่ควรจัดฟัน เช็คว่าคุณควรจัดฟันมั้ย
- ลดอายุ เทคนิคทันตกรรมย้อนวัย ปรับปรุงรอยยิ้ม สร้างความอ่อนเยาว์
อุดฟัน
อุดฟันเป็นการซ่อมเเซมบูรณะฟันที่สึกหรอ
รากฟันเทียมแก้ฟันงุ้ม
ทำรากฟันเทียมเพิ่มฟันที่ขาดไปให้เต็มเพื่อให้การสบฟันถูกคู่
การผ่าตัดขากรรไกรร่วมกับการจัดฟัน
เหมาะกับคนไข้ที่มีอาการฟันงุ้มรุนแรง เพื่อรักษาฟันงุ้มที่เกิดจากโครงสร้างกระดูกขากรรไกรยื่น หรือประดูกขากรรไกรเบี้ยว
อย่างไรก็ตามเราขอแนะนำให้คนไข้พบทันตแพทย์เพื่อ ตรวจสอบสาเหตุฟันงุ้ม เช็คสุขภาพฟัน จำนวนฟันของคนไข้ แนวแกนฟัน มุมความเอียงของฟัน ตำแหน่งรากฟัน เพื่อจัดการวางเเนวทางการรักษาเฉพาะบุคคลได้อย่างเหมาะสม
คำถามเกี่ยวกับฟันงุ้ม
ฟันงุ้มเป็นลักษณะการสบฟันที่ผิดปกติ จากการเรียงตัวของฟันที่ฟันหน้าบนซ้อนคร่อมฟันล่าง หรืออาจเกิดจากกระดูกกรามล่างสั้นกว่ากรามบน ทำให้เกิดการทับซ้อนกันอย่างรุนแรง
ฟันงุ้มหรือลักษณะฟันสบลึก มีทางเลือกในการรักษามากมายขึ้นอยู่กับความรุนเเรงของการสบฟัน ถ้ามีปัญหาไม่รุนแรงสามารถด้วยการจัดฟันและการฟื้นฟูฟันด้วยการทำรากฟันเทียม อุดฟัน ในกรณีที่การสบฟันลึกมีสาเหตุจากขากรรไกรอาจจะต้องมีการผ่าตัดกระดูกขากรรไกรร่วมด้วย
ฟันงุ้มพบได้ทั้งเด็กและผู้ใหญ่นั้นรักษาได้ยาก ระยะเวลาในรักษาอาจแตกต่างกันตามสภาพโครงสร้างฟันส่วนใหญ่ใช้เวลาประมาณ 1.5 ถึง 2 ปี
ฟันงุ้มสร้างสร้างปัญหาฟันระยะยาวหากไม่ได้รับการรักษา เพราะเรามีการใช้ฟันบดเคี้ยวทุกวัน ยิ่งทำให้การสบฟันแย่ลง ทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนอื่นๆ เช่น ฟันสึกง่าย ฟันเสียหาย ปวดกราม มีแผลในปาก รากฟันมีปัญหา ฟันผุได้
ใช่ค่ะ ยิ่งอายุมาก การสบกัดฟันจะรุนแรงขึ้น ทำให้เกิดปัญหาอื่นๆ ตามมาได้ เช่น อาการปวดฟัน
เคี้ยวอาหารลำบาก ฟันผุ เหงือกอักเสบ รากฟันอักเสบได้
คนไข้ที่ได้รับผลกระทบหลังจัดฟันว่าฟันงุ้มขึ้น มีสาเหตุทันตแพทย์จัดฟันที่รักษาขาดความเชี่ยวชาญ วางแผนการจัดฟันไม่ดี มีการถอนฟันออกมากเกินไป ทันตแพทย์ติดเครื่องมือจัดฟันไม่ถูกต้อง เกิดเเรงเคลื่อนจากการติดเครื่องมือจัดฟันทำให้ฟันงุ้มออกมาจากกระดูกขากรรไกร ไม่ได้มีการวางแผนป้องกันฟันงุ้ม ที่อาจเกิดเครื่องมือจัดฟัน
การแก้ไขฟันงุ้มควรปรึกษาทันตแพทย์ เพื่อวิเคราะห์โครงสร้างของฟัน เช่น แนวแกนฟัน มุมความเอียงของฟัน ตำแหน่งรากฟัน เเละปัญหาฟันอื่นๆ ของคนไข้ เพื่อวางแผนการจัดฟันรอบสอง พิจารณาการบูรณะฟันในส่วนที่เสียหาย รวมถึงการดูเเลรักษารากฟันที่มีปัญหา
เห็นมั้ยคะว่าฟันงุ้ม ไม่ใช่เเต่เพียงปัญหาด้านรูปลักษณ์ความสวยงามเพียงอย่างเดียว เเต่กระทบถึงสุขภาพฟันในระยะยาวด้วย การเลือกจัดฟันกับคลินิกที่ได้มาตรฐานดูแลภายใต้ทันตแพทย์จัดฟันผู้เชี่ยวชาญให้ความสำคัญกับการรักษาฟันสบลึกตั้งเเต่เนิ่นๆ อย่างถูกวิธี ช่วยป้องกันภาวะสุขภาพช่องปากเเละฟันที่ทำให้เกิดผลร้ายเเรง เช่น ฟันสึก มีแผลในช่องปาก รากฟันอักเสบ ปวดฟัน กระดูกขากรรไกรผิดปกติ ฟันผุอื่นๆ ที่อาจตามมมาได้
ถ้าคุณสังเกตเห็นอาการฟันงุ้มหรือมีปัญหาดังที่กล่าวมาจากปัจจัยต่างๆ หรือผลกระทบจากการถอนฟัน การจัดฟัน หรืองานทันตกรรมอื่นๆ สามารถปรึกษาทันตแพทย์คลินิก Cosdent เพื่อวางแผนแก้ไขฟันงุ้มได้เลยนะคะ
