อาหารที่มีประโยชน์ต่อฟัน บำรุงฟันให้เเข็งเเรงเริ่มที่การกิน (Diet & Dental Health)

อาหารที่คุณเลือกและพฤติกรรมในการรับประทานส่งผลโดยตรงต่อสุขภาพช่องปากของคุณ สารอาหารที่มีประโยชน์ต่อฟันจะช่วยเสริมสร้างสุขภาพฟัน บำรุงฟันให้แข็งแรงจากภายใน

แต่ก็มีอาหารบางประเภทที่ทำร้ายฟันเช่นกัน สิ่งที่ต้องระวังในอาหารและเครื่องดื่มที่ส่งผลเสียต่อสุขภาพเหงือกและฟันของคุณ คือ น้ำตาลและความเป็นกรด เพราะพวกแบคทีเรียจะทำปฏิกิริยากับน้ำตาลที่สะสมในช่องปากเกิดเป็นคราบพลักค์ กลายเป็นกรดกัดกร่อนเคลือบฟัน เครื่องดื่มที่มีความเป็นกรดก็เป็นอันตราย เป็นตัวทำลายชั้นเคลือบฟัน ทำให้ฟันของคุณบางลง เกิดอาการเสียวฟัน มีกลิ่นปาก ทำให้ฟันผุ เกิดโรคปริทันต์ตามมาได้

อาหารที่มีประโยชน์ต่อฟัน

การเลือกอาหารดีที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพช่องปาก ช่วยฟื้นฟูความเสียหายที่เกิดขึ้นกับฟันของคุณได้

• อาหารที่ไฟเบอร์อุดมไปด้วยวิตามิน อย่างผักผลไม้สดที่มีใยอาหาร อย่าง แอปเปิ้ล แครอท ขึ้นฉ่ายฝรั่งหรือเซเลอรี่ หรือคาร์โบไฮเดรตเชิงซ้อน เช่น ข้าวกล้อง, ข้าวโอ๊ต, ธัญพืช , เผือก, มันเทศ, โฮลวีท
  
  การเคี้ยวเส้นใยอาหารเป็นการทำความสะอาดขัดฟันของคุณในขณะที่รับประทาน กระตุ้นการไหลเวียนของน้ำลายขึ้น ช่วยชะล้างเศษอาหารที่เหลืออยู่ออกไป ช่วยป้องกันโรคเหงือก ลดการสูญเสียฟันและปัญหากลิ่นปาก

• สารแอนโธไซยานินจากผลไม้ตระกูลเบอร์รี่ เช่น บลูเบอร์รี่ แครนเบอร์รี่ และราสเบอร์รี่ สารแอนโธไซยานินนี้ที่ป้องกันการเกาะติดและของแบคทีเรียในช่องปาก ช่วยขัดขวางกระบวนการสร้างแบคทีเรียซึ่งทำให้เกิดคราบพลัคและฟันผุน้อยลง

• แคลเซียม เป็นส่วนประกอบหลักของฟัน ช่วยในเรื่องการเสริมสร้างฟันให้แข็งแรง และการทานอาหารที่มีแคลเซียม เช่น ผลิตภัณฑ์จากนม เนย โยเกิร์ต อาหารทะเล กุ้ง ปลาแซลมอน หอยนางรม ผักตระกูลกะหล่ำ ถั่ว และมะเดื่อ จึงช่วยนำแร่ธาตุที่จำเป็นกลับคืนสู่ฟัน
  
  นอกจากนี้แคลเซียมยังช่วยในการผลิตและการไหลของน้ำลาย น้ำลายเป็นสิ่งสำคัญเพราะช่วยปรับกรดในปากของคุณให้เป็นกลาง ล้างเศษอาหาร และลดแบคทีเรียในช่องปาก

• แมกนีเซียม ทำงานร่วมกับแคลเซียมเพิ่มความแข็งแรงให้กับเนื้อฟันและเคลือบฟัน เพราะแมกนีเซียมช่วยให้ร่างกายดูดซึมแคลเซียมได้ดี อาหารที่อุดมไปด้วยแมกนีเซียม ได้แก่ ผักใบเขียว ผักโขม ถั่วลันเตา กล้วย โกโก้ อะโวคาโด พืชตระกูลถั่วหรือธัญพืชต่างๆ  เช่น อัลมอนด์ มะม่วงหิมพานต์ เมล็ดดอกทานตะวัน เมล็ดงา และเมล็ดฟักทอง
  
• น้ำเปล่า การดื่มน้ำในปริมาณที่เพียงพอต่อวัน ช่วยเพิ่มปริมาณน้ำลาย ลดการสะสมของคราบจุลินทรีย์ในช่องปาก ลดอาการปากแห้ง

• ฟลูออไรด์ ข้อดีคือ เพิ่มความแข็งแรงให้กับผิวเคลือบฟัน ช่วยป้องกันฟันผุ อาหารที่มีฟลูออไรด์สูง ได้แก่ ผลไม้ต่างๆ เช่น องุ่น ลูกเกด กล้วย แอปเปิล สตอร์เบอร์รี่ พีช แตงโม, ผักใบเขียว กุ่ยช่าย มันฝรั่ง แครอท, อาหารทะเล พวกปลาทะเล, น้ำดื่ม ใบชา กาแฟ นม
  

อาหารที่ไม่มีประโยชน์ต่อฟันของคุณมีอะไรบ้าง

สังเกตง่ายๆ อาหารที่เป็นอันตรายต่อฟัน คือ

• อาหารที่มีน้ำตาลสูง เช่น น้ำอัดลม เครื่องดื่มผลไม้รสหวาน  อาหารแปรรูปที่มีน้ำตาลประกอบ เช่น  ลูกอม ช็อกโกแลต ผลไม้แห้ง คาราเมล ไอศกรีม
• ขนมขบเคี้ยวต่างๆ ที่เป็นแป้งปรุงสุกเป็นส่วนประกอบหลัง  เช่น มันฝรั่งทอดกรอบและแคร็กเกอร์จะเกาะติดฟันของคุณได้มากกว่าอาหารที่มีน้ำตาล เมื่อแป้งติดอยู่ในฟันของคุณ สิ่งนี้จะทำให้แบคทีเรียผลิตกรดได้นานขึ้น ส่งผลให้ฟันของคุณละลายมากขึ้น
• อาหารที่ค่าความเป็นกรด ยิ่งมีค่า pH ต่ำกว่า 5.5 ก็จะมีความเป็นกรดสูง สามารถทำให้เคลือบฟันโดนกัดกร่อน เกิดอาการเสียวฟันได้

ทำไมอาหารที่มีน้ำตาลสูงทำให้ฟันผุ

ทำอย่างไรถ้าอยากกินขนมขบเคี้ยวระหว่างวัน?

จริงๆเราแนะนำว่าควรกินให้อิ่มพอดีในมื้อหลัก ดีกว่าทานขนมจุบจิบระหว่างมื้อ ถ้าคุณอยากกินขนมของว่างรองท้อง แนะนำให้เลือกอาหารที่ไม่มีน้ำตาล ผลไม้สด ธัญพืช ถั่วต่างๆ ช่วยให้อิ่มท้องเเละมีประโยชน์กับฟัน

ควรแปรงฟันหลังอาหารทุกมื้อหรือไม่?

ปกติเราครแปรงฟันวันละ 2 ครั้ง ตื่นเช้าและก่อนนอน สามารถแปรงฟันระหว่างวันด้วยยาสีฟันที่มีฟลูออไรด์ แต่ไม่แนะนำให้แปรงฟันทันทีหลังทานอาหารเสร็จ แต่แปรงควรอย่างน้อยหนึ่งชั่วโมง เพราะพวกน้ำตาลและกรดที่ติดอยู่บนเคลือบฟันอ่อนลง ถ้าแปรงทันทีอาจทำให้เคลือบฟันเสียหายได้

อาหารบำรุงฟันและเหงือก มีอะไรบ้าง?

• ผักผลไม้ มีแร่ธาตุสำคัญที่ยับยั้งแบคทีเรีย ใยอาหารและไฟเบอร์ช่วยขัดฟันและกระตุ้นให้ร่างกายผลิตน้ำลายมากขึ้น
• ผลิตภัณฑ์ที่มีแคลเซียมเป็นส่วนประกอบ เช่น นม ชีส โยเกิร์ต เนย นมถั่วเหลือง น้ำเต้าหู้ อาหารทะเล ผักใบเขียว
• ธัญพืช ถั่วต่างๆ มีวิตามินและแร่ธาตุที่ช่วยบำรุงเหงือกให้แข็งแรง ลดเหงือกร่น

ข้อสรุป

การบริโภคอาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการ เน้นอาหารที่มีกากใย อุดมด้วยวิตามิน แร่ธาตุ โดยเฉพาะแคมเซียม แมกนีเซียมช่วยบำรุงฟัน และทานอาหารครบ 5 หมู่ เพื่อป้องกันการขาดสารอาหาร
อาหารและเครื่องดื่มที่เป็นกรดและน้ำตาลเป็นส่วนประกอบ ความเสี่ยงที่เพิ่มขึ้นของการการสึกหรอของฟัน ทำให้เกิดฟันผุ เป็นการป้องกันสาเหตุที่อาจนำไปสู่โรคเหงือก โรคเหงือกรุนแรงเป็นสาเหตุสำคัญของการสูญเสียฟันในผู้ใหญ่