
การตั้งครรภ์เป็นช่วงเวลาที่คุณเเม่วางแผนให้กับลูกไปพร้อมๆ กับดูแลสุขภาพร่างกายให้แข็งแรงรับสมาชิกตัวน้อย แต่คุณรู้หรือไม่ว่าในช่วงที่ตั้งครรภ์ ผู้หญิงมีแนวโน้มที่จะเป็นโรคปริทันต์ (เหงือกอักเสบ) และฟันผุมากขึ้น ด้วยความที่ร่างกายมีการเปลี่ยนแปลงจากการปรับระดับของฮอร์โมนระหว่างตั้งครรภ์ รวมทั้งพฤติกรรมการรับประทานอาหารของคุณแม่ที่เปลี่ยนไป
การดูแลสุขภาพช่องปากก่อนคลอดเป็นสิ่งสำคัญที่คุณเเม่ไม่ควรละเลย เพราะสุขภาพช่องปากที่ไม่ดีในระหว่างตั้งครรภ์ส่งผลกับสุขภาพโดยรวมของคุณแม่และลูกน้อย พัฒนาการฟันของลูกในครรภ์ตามมาได้
สุขภาพช่องปากที่พบบ่อยในคุณเเม่ที่ตั้งครรภ์ มีอะไรบ้าง
1. เคลือบฟันสึกกร่อน
เนื่องจากคุณแม่ช่วงตั้งครรภ์มักมีอาการแพ้ท้อง ที่เกิดจากลมกรดในกระเพาะดันขึ้นมาจนเกิดกรดไหลย้อน ซึ่งกรดนี้มีฤทธิ์กัดกร่อนเคลือบฟันได้

ป้องกันเคลือบฟันสึกกร่อน
– ใช้ยาแก้อาเจียน ยาลดกรด
– บ้วนปากด้วยเบกกิ้งโซดาหนึ่งช้อนชาในน้ำหนึ่งแก้วหลังจากการอาเจียนสามารถทำให้กรดเป็นกลางได้
– หลีกเลี่ยงการแปรงฟันทันทีหลังจากการอาเจียน และใช้แปรงสีฟันที่มีขนแปรงอ่อนนุ่ม เพื่อลดความเสี่ยง ของความเสียหายของเคลือบฟัน
– ใช้ฟลูออไรด์และคลอร์เฮ็กซิดีนบ้วนปาก สามารถป้องกันฟันสึกหรือฟันที่บอบบางได้
2. โรคฟันผุ
ในระหว่างตั้งครรภ์มีความเสี่ยงสูงที่จะฟันผุ คุณเเม่มักรู้สึกหิวบ่อยๆ และจะกินอาหารระหว่างวันมากขึ้น มีความอยากอาหารที่มีน้ำตาลมาก จึงมีเศษอาหาร น้ำตาลต่างๆ สะสมที่ผิวฟันเเละซอกฟันมากขึ้น เมื่อแบคทีเรียทำปฏิกิริยากับอาหารในช่องปาก ให้ความเป็นกรดเพิ่มขึ้นทำลายสารเคลือบฟันและเกิดฟันผุตามมา

ป้องกันฟันผุ
– ควรไปพบทันตแพทย์เป็นประจำ เพื่อแก้ไขปัญหาฟันผุเเต่เนิ่นๆ เพราะช่วงเดือนที่ 4-6 ของการตั้งครรภ์ยังถือว่าเป็นระยะปลอดภัยที่จะเข้ารับการทันตกรรม
– ลดความเสี่ยงที่จะเป็นโรคฟันผุด้วยการแปรงฟันวันละสองครั้งด้วยยาสีฟันที่มีฟลูออไรด์
– จำกัดอาหารที่มีน้ำตาล
3. โรคเหงือกอักเสบ
เป็นโรคที่พบบ่อยที่สุดในหญิงมีครรภ์ 60% – 75% อาการเหงือกอักเสบจะรุนแรงขึ้นจากความผันผวนของระดับฮอร์โมนเอสโตรเจนและโปรเจสเตอโรน มีผลกับเนื้อเยื่อกระดูกที่รองรับฟัน อาจเกิดการอักเสบและเลือดออกง่ายตามเหงือก เพราะระดับภูมิคุ้มกันที่ลดลง

ป้องกันโรคเหงือกอักเสบ
– ก่อนตั้งครรภ์นัดทันตแพทย์เพื่อดูเเลฟัน ขูดหินปูนป้องกันเหงือกอักเสบไว้ก่อน
เนื่องจากในระหว่างตั้งครรภ์ หลอดเลือดในร่างกายของคุณแม่จะขยายตัวเพื่อเพิ่มการไหลเวียนของเลือด ถ้าจำเป็นต้องขูดหินปูนหรือถอนฟัน จะค่อนข้างอันตรายเพราะมีเลือดออกมาก ทันตแพทย์จะต้องเลื่อนการรักษาไปจนกระทั่งหลังคลอดแทน
– ควรดูเเลสุขอนามัยในช่องปากเป็นพิเศษ แปรงฟันร่วมกับการใช้ไหมขัดฟันให้ถูกวิธี ก็ช่วยลดโอกาสที่จะเกิดโรคเหงือกอักเสบลงได้
4. โรคปริทันต์อักเสบ
เป็นผลจากโรคเหงือกอักเสบที่ไม่ได้รับการรักษา การติดเชื้อจากแบคทีเรียที่ปล่อยสารพิษออกมากระตุ้นให้เกิดการอักเสบเรื้อรัง ทำให้บริเวณเอ็นยึดปริทันต์และกระดูกที่อยู่รอบๆ ถูกทำลาย
จากงานวิจัยพบว่าความสัมพันธ์เชิงบวกระหว่างโรคปริทันต์อักเสบกับการคลอดก่อนกำหนด น้ำหนักทารกแรกเกิดต่ำ ภาวะครรภ์เป็นพิษ
อย่างไรก็ตามมีปัจจัยหลายอย่างที่ส่งผลกับทารกแรกเกิดซึ่งเป็นเรื่องที่ต้องศึกษาวิจัยเพิ่มเติม

ป้องกันโรคปริทันต์
– ไม่ละเลยสัญญาณของโรคเหงือก เช่น เหงือกบวม แดง มีเลือดออกขณะแปรงฟัน กลิ่นปาก
– หากพบว่ามีอาการเหงือกอักเสบดังกล่าว คุณควรปรึกษาทันตแพทย์ทันที
VDO วิธีการดูแลสุขภาพฟันคุณแม่ที่กำลังตั้งครรภ์
คำแนะนำในการดูแลสุขภาพช่องปากระหว่างตั้งครรภ์

- คุณแม่ที่จะวางแผนตั้งครรภ์ควรได้รับตรวจช่องปากกับทันตแพทย์ เพื่อประเมินสุขอนามัยเเละรักษาเหงือกอักเสบ ฟันผุแต่เนิ่นๆ
- แปรงฟันและใช้ไหมขัดฟันเป็นประจำ ใช้ยาสีฟันที่มีฟลูออไรด์ เพื่อป้องกันปัญหาในช่องปาก (เช่น โรคฟันผุ โรคเหงือกอักเสบ)
- รับประทานอาหารที่ดีต่อสุขภาพฟัน มีสารอาหารที่ครบถ้วนทั้ง 5 หมู่
- จำกัดปริมาณขนม ของหวานและเครื่องดื่มที่มีน้ำตาลมากเกินไป ไม่ทานจุบจิบระหว่างวัน
- ใช้น้ำยาบ้วนปากป้องกับแบคทีเรีย เช่น คลอร์เฮ็กซิดีน (Chlorhexidine) หรืออาจเคี้ยวหมากฝรั่งชนิดปราศจากน้ำตาลที่มีส่วนผสมของไซลิทอล (Xylitol) เพื่อลดปริมาณแบคทีเรียในช่องปากของคุณแม่ที่ตั้งครรภ์สาเหตุของการเกิดฟันผุได้ และลดการแพร่กระจายเชื้อแบคทีเรียไปยังทารกได้
- นัดตรวจเช็คสุขภาพเป็นประจำสม่ำเสมอ
การดูแลช่องปากและฟันเป็นเรื่องสำคัญในช่วงเวลาระหว่างตั้งครรภ์ เพราะปัญหาสุขภาพช่องปากและฟันตั้งเเต่เคลือบฟันกร่อน ยังนำไปสู้อาการฟันผุ เหงือกอักเสบ โรคปริทันต์อักเสบ สูญเสียฟัน เเละยังกระทบต่อสุขภาพของคุณเเม่และลูกน้อยในครรภ์ เช่น การคลอดก่อนกำหนด ทารกน้ำหนักแรกเกิดต่ำ และภาวะครรภ์เป็นพิษได้
ด้วยการรักษาโรคในช่องปากระหว่างตั้งครรภ์นั้นมีข้อจำกัด เพราะคุณแม่จะสามารถรับการรักษาทางทันตกรรมในช่วงระยะครรภ์ที่เหมาะสม การตั้งครรภ์เป็นช่วงเวลาพิเศษที่แม่ต้องดูเเลสุขภาพของตัวเอง ปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์อย่างสม่ำเสมอ เพื่อความปลอดภัยคุณเเละสุขภาพของลูก เราจึงเเนะนำว่าควรเริ่มป้องกันจะดีว่าที่จะรักษาเมื่ออาการมากขึ้น
ข้อมูลเพิ่มเติม
- การดูแลสุขภาพช่องปากในหญิงตั้งครรภ์จาก ทันตแพทย์ม.มหิดล
- สุขภาพช่องปากและการตั้งครรภ์จาก gcdfund
- ยาสีฟัน กับประวัติที่คุณจะต้องคาดไม่ถึง
บทความนี้เขียนขึ้นโดยทีมงานของคลินิกทันตกรรม COSDENT by SLC โดยบทความได้ส่งทีมทันตแพทย์ดูรายละเอียดเบื้องต้นเรียบร้อยแล้ว
COSDENT by SLC, MAKEOVER YOUR SMILE

ท.พ.ญ. อรวดี เกียรติเวชสุนทร
ทันตแพทย์ / Dentist
คุณหมอ มีความมุ่งมั่นที่จะพัฒนาให้เรื่องของออกแบบรอยยิ้ม เพื่อลดปัญหาความไม่มั่นใจ ให้กลายเป็นยิ้มที่สวยงามในแบบที่คนไข้ต้องการ ที่มีความเหมาะสม อยู่บนพื้นฐานของความเป็นจริง โดยการออกแบบและการดูแลสุขภาพฟันให้สมบูรณ์ โดยทุกๆรอยยิ้มเกิดขึ้นจาก ความเข้าใจของคนไข้ รวมถึง ทีมทันตแพทย์ทุกๆท่าน และทีมเจ้าหน้าที่ทุกๆคน
สนใจสอบถามข้อมูลเพิ่มเติม
cosdent สาขาสยาม สแควร์วัน (คลิกดูรายละเอียดสาขา)
tel: 093-882-3536
cosdent สาขา พระรามเก้า (คลิกดูรายละเอียดสาขา)
tel: 064-592-4928
line : @cosdentbyslc
